پیوند آرمان‌های تمدن نوین اسلامی با نقش‌آفرینی کتابخانه‌ها: چالش‌ها و فرصت‌ها
بیانیه گام دوم انقلاب، نقشه راهی برای تحقق تمدن نوین اسلامی را ترسیم می‌کند که بر پایه ارزش‌های انسانی همچون عدالت، آزادی، استقلال و تعالی انسان بنا نهاده شده است. کتابخانه، در این نقشه راه، می‌تواند به عنوان یک رکن اساسی و مؤثر، نقش‌آفرینی خلاقانه‌ای را ایفا کند. اما چگونه می‌توان ارتباط میان مفاهیم کلیدی تمدن نوین اسلامی و فعالیت‌های کتابخانه را در این فصل روشن‌تر نمود؟
برای روشن ساختن این ارتباط، نیازمند رویکردی جامع و چندبعدی هستیم. نخست، باید به این نکته توجه کرد که کتابخانه‌ها، صرفاً محل نگهداری کتاب نیستند، بلکه می‌توانند به فضایی برای تبیین و ترویج ارزش‌های انسانی مورد تأکید در بیانیه گام دوم انقلاب تبدیل شوند. برای مثال، ارائه منابعی که به نقد اجتماعی و تحلیل مسائل عدالت‌محور می‌پردازند، به ایجاد آگاهی و درک عمیق‌تر از مفهوم عدالت در جامعه کمک می‌کند. گفتمان‌های آزاد و انتقادی در کتابخانه، بستری مناسب برای بررسی و ارزیابی نظام‌های اجتماعی و سیاسی در راستای عدالت فراهم می‌آورد.
دوم، کتابخانه‌ها می‌توانند به ترویج آزادی اندیشه و بیان کمک شایانی کنند. این موضوع از طریق فراهم آوردن فضایی امن و آزاد برای بیان عقاید و نظرات مختلف، و تشویق خواندن و دسترسی به منابع متنوع محقق می‌شود. ترویج تفکر انتقادی و مستقل در قالب بحث‌ها و گفتگوهای علمی و آزاد، احترام به دیدگاه‌های متفاوت را تقویت کرده و در نهایت، به شکل‌گیری جامعه‌ای آزاد و پویا کمک می‌کند.
سوم، کتابخانه‌ها می‌توانند در شناساندن و احیای هویت ملی و استقلال فکری نقش اساسی ایفا کنند. ارائه منابع و اطلاعات مرتبط با تاریخ، فرهنگ، و تمدن اسلامی، و معرفی اندیشمندان و الگوهای تاریخی، زمینه را برای آشنایی عمیق‌تر با هویت ملی فراهم می‌آورد. همچنین، تشویق پژوهش و نوآوری، از طریق امکان دسترسی به منابع و همکاری‌های علمی بین‌المللی، به پیشرفت و تعالی فردی و جمعی کمک می‌کند.
چهارم، کتابخانه‌ها می‌توانند ارزش‌های اجتماعی همچون همدلی، مشارکت و مسئولیت‌پذیری را ترویج کنند. برنامه‌ریزی و سازماندهی نشست‌های فرهنگی، نمایشگاه‌های هنری و فعالیت‌های اجتماعی، فضایی برای تعامل و پیوند بین افراد مختلف جامعه ایجاد می‌کند. این فعالیت‌ها، به شکل‌گیری جامعه‌ای مشارکت‌جو و مسئولیت‌پذیر منجر می‌شود.
در نهایت، روشن ساختن ارتباط میان مفاهیم کلیدی تمدن نوین اسلامی و فعالیت‌های کتابخانه، نیازمند رویکردی هدفمند و برنامه‌ریزی شده است. شناخت دقیق از نیازهای جامعه هدف، طراحی برنامه‌های آموزشی و فرهنگی مناسب، و ایجاد تعامل و همکاری میان نهادهای مختلف، نقش مؤثری در موفقیت این تلاش‌ها خواهد داشت.
