انواع اختلالات ارتباطی در dsm5 شامل مشکلات مربوط به پردازش، شناسایی، درک کردن و دریافت نمادها و مفهوم‌های ارتباطی می‌شود. زمانی که فرد از اختلال ارتباطی رنج می برد قادر به انتقال اطلاعات نیست.
در صورتی که افراد درمان اختلال ارتباط اجتماعی را که در حوزه اعصاب و رشد قرار دارد با جدیت دنبال نکنند؛ فرآیند ارتباطی دشوار خواهد شد. به عبارت دیگر شخص قدرتی برای بیان مطالب غیرکلامی، افکار و عقاید خود را نداشته و حتی درکی از معانی کلمات، عواطف و احساسات دیگران نمی‌تواند داشته باشد. همچنین، به شکل مداوم گفتار فرد، نحوه استفاده از کاربرد شناسی با اختلالات شدیدی مواجه می‌شود.
طبق راهنمای آماری این نوع اختلال روانشناسی به مرور آسیب های زیادی به عملکرد تحصیلی، شغلی و برقراری ارتباطات اجتماعی می زند. در این مطلب به معرفی اختلال زبان، اختلال صدای گفتار، اختلال فصاحت گفتار، اختلال ارتباط اجتماعی، اختلال ارتباط نامشخص، تشخیص و درمان اختلالات ارتباطی یا مشکلات ارتباطی می‌پردازیم. برای درک کردن کامل این نوع اختلالات تا به انتها مقاله با ما همراه شوید.
آنچه در این مقاله می خوانید:
- اختلال زبان
- اختلال صدای گفتار
- اختلال فصاحت گفتار یا لکنت زبان
- اختلال ارتباط اجتماعی به شکل عملی
- اختلال ارتباط نامشخص
- تشخیص اختلالات ارتباطی
- نحوه درمان اختلالات ارتباطی
- سخن نهایی
اختلال زبان
اختلال زبان یا ال دی ریشه اصلی شناخته شده اختلال در به بکارگیری توانایی های یادگیری، نوشتار، اشاره، گفتار و درک نمادها عنوان می شود. چالش‌های اختلال در زبان را به شرح زیر بررسی می‌کنیم.
- اشکال در مفاهیم محتوای زبان که مربوط به مبحث معناشناسی بوده شامل معنی کلمه و جمله است.
- Syntax یا نحو اختلال در این مبحث منجر به وجود آمدن اشکالات زیادی در ترکیب و ترتیب رابطه کلمات می‌شود.
- اختلال در آواشناسی و واج شناسی که با رعایت قانون‌ها و کنار هم قرار دادن آن‌ها صدا شکل می گیرند.
- کاربرد شناسی زبان که صرفا به معنی تحت اللفظی ربطی ندارد و مربوط به درک زبان مبتنی بر تعاملات افراد نیز بوده است.
- اختلال در Morphology یا همان ریخت شناسی که تعریف دقیق آن نحوه ساخت واژه است.
در نهایت در دوران کودکی که با این نوع اختلال در حال مبارزه هستند به احتمال زیاد حتی در بیان کردن احساسات و ایده های خود به شکلی روشن مرتکب اشتباه می‌شوند.
اختلال صدای گفتار
زمانی که فرد در بیان واضح گفتار خود به صورت پیوسته مشکلی داشته باشد به اصطلاح به آن اختلال صدای گفتار می گوییم. در واقع این مسئله حجم، ریتم، طول، زیر و بم صدا و سرعت گفتار را تحت تاثیر خود قرار می دهد. این موضوع ناراحتی های زیادی را در هنگام رساندن هدف خود به اطرافیان و برقراری ارتباطات قوی خلق می کند. در ادامه به برخی از مهم ترین نشانه های اختلالات صدای گفتاری اشاره می‌کنیم.
- توقف کردن زیاد در وسط گفتگو
- مدام پلک زدن حین صحبت
- تکان دادن های سریع هنگام مکالمه
- اضافه کردن صدا و کلمات، حذف کردن کلمات و تغییر دادن صدا ها و کلمات
- عدم توانایی تولید صدا به ویژه در زمان هایی که شخص آگاهی کاملی بر هر آنچه که می خواهد بگوید دارد.
- بازگو کردن مکرر یک صدا، هجا، مصوت و کلمه ها
- کلمه ها را خیلی زیاد با حالت کشیده بیان می کنند.
درمان این نوع اختلال با‌توجه‌به سن کودک و شدت آن با بهره گرفتن از روش های گفتار درمانی، دارو درمانی و درمان رفتاری «آموزش مهارت های چگونگی غلبه بر استرس» صورت می‌گیرد. ریشه این اختلال نیز لطمه وارد شدن به مغز، شکاف کام و ناشنوایی گزارش شده است. بنابراین، بهتر است به منظور پیشگیری از پیشرفت عارضه ها در این بیماران از همان ابتدای تشخیص درمان را بلافاصله آغاز کنید.
اختلال فصاحت گفتار یا لکنت زبان
اگر گفتار کودک شما از منظر الگوهای طبیعی گفتاری و روان با مشکل روبرو شود تشخیص اختلال فصاحت گفتاری یا همان لکنت زبان داده می شود. نشانه های این نوع اختلال روانی به شرح زیر است:
- بلوک گفتاری که شامل مکث های گفتاری طولانی جهت تولید کردن صداها است.
- کش دار شدن و طولانی شدن صداها «مشابه سسسس سلام»
- احساس ترس هنگام گفتگو کردن
- تکرار صدا و هجا «مشابه م-م-م مدرسه»
در نتیجه این نوع ناهماهنگی نقش زیادی در کاهش اعتماد به نفس و بالا رفتن استرس می‌شود. این اتفاق برای کودک درگیر در آینده نه چندان دور اثرات منفی روی کار و تحصیل او خواهد داشت. احتمال این نوع عارضه در بزرگسالی نیز در اثر ناراحتی های عصبی و نوعی از بیماری ها وجود دارد اما در دوران رشد رایج تر است.
اختلال ارتباط اجتماعی به شکل عملی
SCD یا اختلال ارتباط اجتماعی به قدرت ارتباط غیر کلامی و کلامی فرد در موقعیت های تعاملی اجتماعی مختلف اشاره دارد. چالش هایی که افراد SCD با آن روبرو هستند عبارتند از:
- مشکل زیادی در وفق دادن کلمات و جملات مدنظر خود با موقعیتی که در آن حاضر هستند دارند.
- مختل شدن قدرت درک قصار، طعنه، استعاره، مفهوم کلمه های غیر تحت اللفظی، معنی اشاره های غیرمستقیم، طنز و هرگونه شوخی
- مشکل در ایجاد ارتباطات به واسطه این که افراد قدرت تفسیر کردن اکثر نشانه‌ها نظیر حالت صدا، چهره، زبان بدن و سایر رفتارهای اجتماعی را ندارند. «در واقع حتی زمان درست سلام کردن و یا طریقه احوالپرسی را نمی‌دانند.»
- مشکل در تشخیص دادن درست ارتباط غیرکلامی «مثل تماس چشمی»
- عدم توانایی بیان و درک کردن احساس
همچنین گاهی این افراد در وقت نادرستی با صحبت کردن، دخالت های بی رویه و ناگهانی را بروز می دهند. علت این اختلال می تواند زمینه ژنتیکی، عصبی و محیطی داشته باشد. روش درمانی این اختلال با گفتار درمانی بوده که با ارائه تمرینات متنوعی از انواع بازی ها گرفته تا آموزش مهارت های مختلف صورت می گیرد.
اختلال ارتباط نامشخص
اختلال ارتباط نامشخص یا Unspecified Communication Disorder در میان انواع اختلالات ارتباطی در dsm5 به عنوان دسته بندی کلی برای اختلالات ارتباطی کودکان در نظر گرفته می شود. نشانه های اختلال ارتباط نامشخص شامل معیارهای دیگر اختلالات ارتباطی نبوده و به شکل دقیقی با هیچ کدام از انواع اختلال های دیگر تطابق نخواهد داشت.
تشخیص اختلالات ارتباطی
معاینه فیزیکی دهان، بینی و گوش لازمه شناسایی اختلالات ارتباطی بوده که پس از گذراندن این پروسه در صورت نیاز پزشک مربوطه شخص را ارجاع به فوق تخصص مغز و اعصاب خواهد داد. آزمایش های مهمی که برای قطعیت تشخیص این اختلالات تجویز می شوند عبارتند از:
- آزمایشات شنوایی
- معاینه عصبی و ام آر آی یا سی تی اسکن
- تست روان سنجی
- نازوفار نگو لارنگوسکوپی
- ارزیابی روانپزشکی، گفتار و توانایی های شناختی
نکته حائز اهمیت پس از شناسایی علت ایجاد این اختلال پشتیبانی کافی از فرد مبتلا است تا بتواند زندگی با کیفیتی را داشته باشد.
نحوه درمان اختلالات ارتباطی
درمان این دسته از اختلالات معمولا با کمک گفتار درمانگر انجام می شود. شیوه درمانی اختلالات ارتباطی پس از ارزیابی های صریح با زبان درمانی «واج شناسی و فراگیری زبان انحصاری» و آموزش تمرین های بهبود مهارت اجتماعی آغاز خواهد شد. اگر بخواهیم اصلی‌ترین هدف این نوع جلسات درمانی را در نظر بگیریم می توان به توسعه دانش زبانی و نوشتاری اشاره کنیم.
سخن نهایی
در این مقاله به انواع اختلالات ارتباطی در dsm5 تشخیص و نحوه درمان آن ها را پرداخته ایم. این نوع اختلال ارتباطی با توجه به عوامل گوناگون اغلب در مراحل اولیه رشد ظهور کرده این اختلال در هر سنی وجود دارد حتی در بزرگسالی افراد در اثر صدمه به مغز یا سکته رخ می دهد و روی ارتباطات افراد به شدت تاثیر می گذارد. با اقدام به موقع درمان اختلال ارتباط اجتماعی برای خردسالان در پیشروی و کاهش عوارض این اختلال می توان تا حد زیادی موفق عمل کرد.
